Արարատի մարզ Տարածքը՝ 2096քկմ Բնակչությունը՝ 258,0 հազար Կենտրոնը՝ ք․ Արտաշատ
Արարատի մարզը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության հարավ-արևմուտքում, ամենամեծն է գյուղական բնակչությամբ: Մարզը զբաղեցնում է ՀՀ տարածքի 7%-ը, իր մեջ ընդգրկում Արտաշատի, Արարատի և Մասիսի տարածաշրջանները: Մարզկենտրոնն է Արտաշատ քաղաքը:Արարատի մարզը կազմավորվել է 1995 թվականի ապրիլի 12-ին:Սահմանակից է Երևանին,ՀՀ Արմավիրի, Կոտայքի (հյուսիսում), Գեղարքունիքի (արևելքում) մարզերին, պետական սահմանով՝ Թուրքիային (արևմուտքում) և Նախիջևանի Հանրապետությանը (հարավում):
Արարատի մարզի հարավ-արևմտյան եզրին զուգահեռ 6-13 կմ լայնությամբ ընկած է Արարատյան հարթավայրի հարավ-արևելյան մասը: Հյուսիսում Երանոսի լեռնաշղթան է: Հյուսիսային սահմանն անցնում է Ազատ և դրա վտակ Գողթ գետերով: Հյուսիս-արևելքում Գեղամա լեռնաշղթայի հարավ-արևմտյան հատվածն է: Արևելքում Մժկատար լեռներն են, որից արևմուտք ընկած է Դահնակի լեռնաշղթան. սրանից էլ հարավ գտնվում է Ուրծի լեռնաշղթան։
Մարզի կենտրոնում Երախի լեռներն են, Կոտուց, Խոսրովասար լեռնագագաթները և այլ լեռնազանգվածներ։ Տարածքի ամենացածր կետը հարավում է՝ Արաքսի հունի մոտ՝ 801 մ։ Ամենաբարձր կետը հյուսիս-արևելքում գտնվող Սպիտակասար լեռնագագաթն է՝ 3555,7 մ։ Տարածքի միայն մոտ 30%-ն է հարթավայրային։
Կլիմա
Կլիման ենթակա է վերընթաց գոտիականության,և այստեղ առկա են ՀՀ-ում տարածված կլիմայի 8 տիպերից 6-ը: Արարատի մարզում տարեկան միջին ջերմաստիճանը ցածրադիր և բարձրալեռնային շրջանների միջև տատանվում է +10°C-ի և -2°C-ի միջև:
Բնակչություն
Արարատի մարզը Հայաստանի համեմատաբար խիտ բնակեցված մարզերից մեկն է, բնակչության խտությունը կազմում է 124 մարդ/1ք.կմ (2-րդ տեղ՝ Արմավիրից հետո): Մարզում բնակվում է շուրջ 258.4 հազար մարդ /01.01.2017թ.,կամ ՀՀ բնակչության 8.2%-ը:
Մարզի տնտեսությունը և հասարակական կյանքը
ՀՀ Արարատի մարզը հանրապետության տնտեսապես զարգացած մարզերից է: Խորհրդային տարիներին ներկայիս Արարատի մարզն ընդգրկող քաղաքներում, շրջաններում առկա էր արդյունաբերական հզոր համալիր` որն ընդգրկում էր արդյունաբերության բոլոր ճյուղերը:
Տրանսպորտ և կապ
ՀՀ Արարատի մարզի տարածքով է անցնում Երևան–Երասխ երկաթուղին (95 կմ) և Երևան–Երասխ-Գորիս-Մեղրի-Իրանի Իսլամական Հանրապետության սահման միջպետական նշանակության ավտոճանապարհը, որը հանդիսանում է Հյուսիս-Հարավ ճանապարհային միջանցքի մի հատվածը:
Упражнение 4. Составьте предложения, используя данные модели. Кто лежал где, что лежало где: дедушка лежал в кровать, вещи лежали на столе, ребѐнок лежит на диван, ручка лежит на полка, документы лежат в сумка. Кто вызвал кого: врач вызвал Сью, друг вызвал врача, мама вызвала доктора, учитель вызвал родителя. Кто может победить что: она может победить болезнь, они может попедить страх. Кому хочется что сделать: она хочет увидеть друга, он хочет позвонить родителям, они хотят нарисовать шедевр, мы хотим погулять по городу.
Упражнение 6. Ответьте на вопросы.
Что случилось с Джонси? Она заболела
Как Джонси могла победить болезнь? Доктор зказал она может победить болезнь, только если сама захочет жить.
Что счи- тала Джонси? Листья на плюще.
Как последний лист плюща помог Джонси выжить. Джонси не умер потому что не упал последний лист. Лист показал Джонси, что надо быть сильной до конца и не сдаваться.
Почему заболел и умер Берман? Всю ночь под ветром и дождем он рисовал последний лист. Промок, замерз и скончался.
Упражнение 7. Продолжите предложения.
В большом городе в трѐхэтажном кирпичном доме жили две молодые девушки – художницы Сью и Джонси . 2. Врач сказал Сью, что у ее подруги очень мало шансов поправиться. 3. Три дня назад их было почти сто. 4. Я умру, когда упадёт последний лист. 5. После проливного дождя на кирпичной стене ещѐ виднелся последний лист плюща. 6. Ночью опять поднялся северный ветер и дождь стучал в окно. 7. Этот последний лист остался на ветке, чтобы показать мне, какая я была гадкая. 8. Утром первого дня швейцар нашѐл бедного старика на полу в его комнате. 9. Никто не мог понять, куда он выходил в такую ужасную ночь. 10. Он написал его в ночь, когда слетел последний лист.
Домашнее задание
Сочинение на тему ։ ,,Все в жизни непредсказуемо,,
Наречия с шипящим на конце
Упражнение 1.
Вставьте пропущенные буквы и объясните их правописание.
Шагнуть влевo, справа обгоняет грузовик, уйти засветло, задолго до приказа, добраться затемно, вытереть досуха, изредка интересоваться, начать заново, засидеться допоздна, вылизать дочисто, наскоро перекусить, надолго запомнить.
Упражнение 3.
Допишите наречия.
Запросто, досыта, начисто, набело, затемно, насухо, искоса, надолго, дотемна, намертво, изредка, воедино, сызнова, добела, докрасна, сдуру, сгоряча, направо, слева. Степь выжидающе молчала. В палисаднике стало свежо и пахуче. Горячо билось сердце. Докладчик говорил слишком общо. Угрожающе надвигалась огромная лохматая туча. Ослепляюще сияло солнце. Учиться блестяще. Войскам становится невмочь. Двери открыты настежь. Он ушел прочь. Уснули далеко за полночь.
Домашнее задание
Упражнение 7.
Спишите, вставляя пропущенные буквы и раскрывая скобки.
1. Братья нисколько не сомневались, что отец не будет шутить и сдержит свое слово (М. -С.) . 2. Думать было некогда, уходить некуда (Б. П.) . 3. Он нигде не мог найти работы (Пауст.) . 4. До этого случая Шамет слышал много солдатского вранья, но сам никогда не врал (Пауст.) . 5. Только казакам неоткуда взяться (Сер.) . 6. Несколько раз я замечал сверху, из сада, Анфису на берегу Быстрой Сосны (Пауст.) . 7. Местность кругом была ровная, прятаться было негде (Б. П.) . 8. В Головлеве он ниоткуда не встречал не только прямого отпора, но и даже малейшего косвенного ограничения (С. -Щ.) . 9. Честно говоря, детские и юношеские годы никогда не обходятся без экзотики (Пауст.) . 10. Где некогда все было пусто, голо, теперь младая роща разрослась (Н.) .
1. Зной был нестерпим по-прежнему. 2. Все замерли в ожидании, что вот-вот выскочит заяц. 3. Плыла очень пестро по- египетски раскрашенная нильская барка. 4. Однако ж мы как-то понимали друг друга. 5. Зеленоватая волна скользила мимо, чуть-чуть вспухая и урча. 6. У Якова других родных не было, мать его давным-давно умерла. 7. Он обладал чудовищной силой, с ножом ходил на медведя один-на- один. 8. В лесу этом всякого зверя видимо-невидимо. 9. Завязав лапти крест-накрест, он поднес сургуч к огню. 10. Эти слова я перво-наперво разучу. 11. Там, говорят, тьма-тьмущая людей и машин. 12. Только- только я взялся за ручку двери, раздался выстрел. 13. По ясному небу едва-едва неслись высокие и редкие облака. 14. Бабы взялись за оглобли, мужики принажали сзади, и так мало-помалу поставили воз на дорогу. 15. В это время в лесу только-только начинается красивая борьба за свет. 16. Когда в комнате мало-мальски согрелось, я записал свои наблюдения зимы. 17. Вот и певчий дрозд — поет как хорошо, но поет один-одинешенек.
Գոյության կռիվ, գոյության պայքար, բնության մեջ օրգանական աշխարհի տարբեր ներկայացուցիչների միջև ընթացող պայքար, որի նպատակը կյանքի և սերունդների պահպանումն է։
Գոյության պայքարը առաջ է գալիս օրգանական աշխարհում օրգանիզմների ինտենսիվ բազմացման և գոյության միջոցների (տարածություն, սննդանյութեր, ջուր և այլն) սահմանափակության հետևանքով։
Դարվինը տարբերել է գոյության պայքարի 3 ձև․
Ներտեսակային պայքար,
Միջտեսակային պայքար,
Պայքար բնության ուժերի դեմ։
2.Միջտեսակային գոյության կռիվ։
Տեղի է ունենում տարբեր տեսակների պատկանող պոպուլյացիաների առանձնյակների միջև։ Այն ավելի սուր է ընթանում, եթե տեսակները պատկանում են միևնույն ցեղին, ապրում են նույն էկոլգիական պայմաններում և օգտագործում են սննդի նույն աղբյուրը։ Միջտեսակային գոյության կռվի օրինակները բազմաթիվ են։ Դրանք գիշատչի և զոհի, միջատների և միջատակեր թռչունների, մակաբույծների և տիրոջ, մշակովի բույսերի և մոլախոտերի միջև գոյություն ունեցող փոխհարաբերություններն են։
3.Ներտեսակաին գոյության կռիվ։
Տեղի է ունենում նույն տեսակին պատկանող առանձնյակների միջև։ Գոյության կռվի այս ձևը ամենատարածվածն է, քանի որ նույն տեսակի առանձնյակները միջավայրի պայմանների նկատմամբ նույն պահանջներն ունեն։ Ներտեսակային գոյության կռվի օրինակ է մրցակցությունը միևնույն տեսակի առանձնյակների միջև ապրելատեղի, սննդի համար, մրցակցություն էգին տիրանալու համար։ Օրինակ, նույն տեսակին պատկանող թռչունների և կաթնասունների արուները բազմացման շրջանում պայքարի մեջ են մտնում միմյանց հետ՝ էգին տիրանալու հնարավորության համար։ Փշատերև նույնատարիք անտառում ամենաբարձր ծառերը լայն փռված սաղարթներով կլանում են արեգակի ճառագայթների հիմնական զանգվածը արագ աճում։ Զարգացած արմատային համակարգի միջոցով հողից վերցնում են ջուր և նրա մեջ գտնվող հանքային աղերը, հզորանում և ճնշում են մյուս ծառերի աճը՝ ընդհուպ մինչև նրանց լրիվ չորացում և անհետացում։
4Գոյության կռիվ բնության երևույթների դեմ։
Գոյության որոշակի միջավայրում մի բույսը կամ կենդանին սովորաբար փոխազդում է մի քանի այլ բույսերի և տարբեր կենդանիների հետ: Այդ կապերն այնքան կարևոր են, որ մի բույսի կամ կենդանու անհետացումը կարող է անդրադառնալ մյուս բույսի կամ կենդանու վրա:
Գոյության կռիվ, գոյության պայքար, բնության մեջ օրգանական աշխարհի տարբեր ներկայացուցիչների միջև ընթացող պայքար, որի նպատակը կյանքի և սերունդների պահպանումն է։
5.Ինչ է իրենից ներկայացնում բնական ընտրությունը։
Բնական ընտրություն է կոչվում այն գործընթացը, որի հետևանքով գոյատևում և իրենցից հետո սերունդ են թողնում տվյալ պայմաններում առավելապես օգտակար ժառանգական փոփոխություններ ունեցող առանձնյակները։ Բնական ընտրությունը միշտ ուղղորդված բնույթ ունի․ այն կատարելագործում է առանձնյակի հարմարվածությունները գոյության տվյալ պայմանների նկատմամբ։
Սերնդից սերունդ գերազանցապես պահպանվում են միջավայրի որոշակի պայմաններում օգտակար ժառանգական փոփոխություններով օժտված առանձնյակները, որոնք էլ իրենցից հետո բեղուն սերունդ են թողնում։ Ընդհակառակը՝ միևնույն պայմաններում վնասակար ժառանգական փոփոխություններ ունեցող առանձնյակներն ավելի ու ավելի սակավաթիվ ու թույլ սերունդ են տալիս։
