• news-նորություններ
• television-հեռուստատեսություն
• internet-Համացանց
• People- Ժողովուրդ
• newspaper-թերթ
• radio-ռադիո
• books-գրքեր
• advertisement-Գովազդ
• social network-սոցիալական ցանց-բջջային
• TV— news, films, sport shows, musicools, cartoon, kitchen show, soap- opera

Future simple ապառնի անորոշ

Will

Shall

I will go to travelling tomorrow.

To be going to -պատրաստվել գործողության։

Հարցականի դեպքում will shall -ը գալիս է առաջ։

գոյության կռվի ընդանուր բնութագիրը

Գոյության կռիվ, գոյության պայքար, բնության մեջ օրգանական աշխարհի տարբեր ներկայացուցիչների միջև ընթացող պայքար, որի նպատակը կյանքի և սերունդների պահպանումն է։ 

Գոյության պայքարը առաջ է գալիս օրգանական աշխարհում օրգանիզմների ինտենսիվ բազմացման և գոյության միջոցների (տարածություն, սննդանյութեր, ջուր և այլն) սահմանափակության հետևանքով։ 

Դարվինը տարբերել է գոյության պայքարի 3 ձև․

• Ներտեսակային պայքար,
• Միջտեսակային պայքար,
• Պայքար բնության ուժերի դեմ։

2.Միջտեսակային գոյության կռիվ։

Տեղի է ունենում տարբեր տեսակների պատկանող պոպուլյացիաների առանձնյակների միջև։ Այն ավելի սուր է ընթանում, եթե տեսակները պատկանում են միևնույն ցեղին, ապրում են նույն էկոլգիական պայմաններում և օգտագործում են սննդի նույն աղբյուրը։ Միջտեսակային գոյության կռվի օրինակները բազմաթիվ են։ Դրանք գիշատչի և զոհի, միջատների և միջատակեր թռչունների, մակաբույծների և տիրոջ, մշակովի բույսերի և մոլախոտերի միջև գոյություն ունեցող փոխհարաբերություններն են։

3.Ներտեսակաին գոյության կռիվ։

Տեղի է ունենում նույն տեսակին պատկանող առանձնյակների միջև։ Գոյության կռվի այս ձևը ամենատարածվածն է, քանի որ նույն տեսակի առանձնյակները միջավայրի պայմանների նկատմամբ նույն պահանջներն ունեն։ Ներտեսակային գոյության կռվի օրինակ է մրցակցությունը միևնույն տեսակի առանձնյակների միջև ապրելատեղի, սննդի համար, մրցակցություն էգին տիրանալու համար։ Օրինակ, նույն տեսակին պատկանող թռչունների և կաթնասունների արուները բազմացման շրջանում պայքարի մեջ են մտնում միմյանց հետ՝ էգին տիրանալու հնարավորության համար։ Փշատերև նույնատարիք անտառում ամենաբարձր ծառերը լայն փռված սաղարթներով կլանում են արեգակի ճառագայթների հիմնական զանգվածը արագ աճում։ Զարգացած արմատային համակարգի միջոցով հողից վերցնում են ջուր և նրա մեջ գտնվող հանքային աղերը, հզորանում և ճնշում են մյուս ծառերի աճը՝ ընդհուպ մինչև նրանց լրիվ չորացում և անհետացում։

4Գոյության կռիվ բնության երևույթների դեմ։

Գոյության որոշակի միջավայրում մի բույսը կամ կենդանին սովորա­բար փոխազդում է մի քանի այլ բույսերի և տարբեր կենդանիների հետ: Այդ կապերն այնքան կարևոր են, որ մի բույսի կամ կենդանու անհետացումը կարող է անդրադառնալ մյուս բույսի կամ կենդանու վրա:

Գոյության կռիվ, գոյության պայքար, բնության մեջ օրգանական աշխարհի տարբեր ներկայացուցիչների միջև ընթացող պայքար, որի նպատակը կյանքի և սերունդների պահպանումն է։

5.Ինչ է իրենից ներկայացնում բնական ընտրությունը։

Բնական ընտրություն է կոչվում այն գործընթացը, որի հետևանքով գոյատևում և իրենցից հետո սերունդ են թողնում տվյալ պայմաններում առավելապես օգտակար ժառանգական փոփոխություններ ունեցող առանձնյակները։ Բնական ընտրությունը միշտ ուղղորդված բնույթ ունի․ այն կատարելագործում է առանձնյակի հարմարվածությունները գոյության տվյալ պայմանների նկատմամբ։

Սերնդից սերունդ գերազանցապես պահպանվում են միջավայրի որոշակի պայմաններում օգտակար ժառանգական փոփոխություններով օժտված առանձնյակները, որոնք էլ իրենցից հետո բեղուն սերունդ են թողնում։ Ընդհակառակը՝ միևնույն պայմաններում վնասակար ժառանգական փոփոխություններ ունեցող առանձնյակներն ավելի ու ավելի սակավաթիվ ու թույլ սերունդ են տալիս։

Երազիդ մեջ տեսածի հիդ Ինձի մէ հեսաբ մի անի…
ՍԱՅԱԹ-ՆՈՎԱ

Ես այն աշխարհից եմ եկել,
Ուրիշ է իմ կարոտը անբառ:
Չկա փրկության մի երկիր,
Չկա փրկության ճանապարհ:
Մարդիկ — ես սիրում եմ նրանց —
Բայց այլ է կարոտը իմ անհուն.
Այս գորշ աշխարհի վրա
Կարող ես սփոփել — միայն դո՜ւ:

Միայն դո՜ւ կարող ես հասկանալ
Հոգուս տխրությունը անել,
Ուզում եմ ցնդել, վերանալ, —
Ուզում եմ միշտ քե՜զ հետ լինել:
Ուզում եմ հավիտյան շնչել
Անուշ թովչությունը դեմքիդ —
Խմել քո երգերը հնչեղ
Ու կորչել քո երգում վճիտ…

Լուսամփոփի՜ պես աղջիկ՝ աստվածամոր աչքերով,
Թոքախտավոր, թափանցիկ, մարմինի՜ պես երազի,
Կապո՜ւյտ աղջիկ, ակաթի ու կաթի պես հոգեթով,
Լուսամփոփի՜ պես աղջիկ…

Ես ի՞նչ անեմ, ի՞նչ անեմ, որ չմեռնի իմ հոգին,
Որ չմարի իմ հոգին քո ակաթե աչքերում․
Ես ի՞նչ անեմ, որ մնա ծիածանը երեքգույն,
Որ չցնդի, չմարի՜ իմ հոգու հեռուն…

Լուսամփոփի՜ պես աղջիկ՝ աստվածամոր աչքերով,
Թոքախտավոր, թափանցիկ, մարմինի՜ պես երազի,
Կապո՜ւյտ աղջիկ, ակաթի ու կաթի՜ պես հոգեթով,
Լուսամփոփի՜ պես աղջիկ…

Հայ մեծ պոետ Եղիշե Չարենցը (իսկական անունը Եղիշե Աբրահամի Սողոմոնյան), ծնվել է 1897թ. մարտի 25-ին Կարս քաղաքում` բազմազավակ հայի ընտանիքում:1908թ. Չարենցն ընդունվել է Կարսի վարժարան, ուր դպրոցական «Գարուն» ալմանախում հրատարակվել են նրա բանաստեղծությունները: Ստանալով հնգամյա կրթություն` արդեն ձեւավորվող պոետն իր գիտելիքները հարստացրել է անդադար կարդալու միջոցով:1914թ. Կարսում լույս է տեսել գրողի «Չարենց» գրական կեղծանունով «Տխուր ու գունատ աղջկա 3 երգերը…» բանաստեղծությունների ժողովածուն:

Ազգային ազատագրական պայքարն եւ Առաջին Աշխարհամարտը Եղիշե Չարենցի մեջ սպանում են պատանեկան երազները: Նա կամավորական է գրվում եւ միանում Արեւմտյան Հայաստանը զավթիչներից ազատելու շտապող մարտիկներին: Այդ տարիներին նա ստեղծում է իր լավագույն գործերից մեկը` «Դանթեական առասպելը», որում նկարագրում էր 20-րդ դարասկզբի պատերազմի սարսափները:

1915թ. Եղիշե Չարենցը մեկնում է Մոսկվա` Շանյավսկու համալսարանում ուսումը շարունակելու նպատակով: 1919թ. վերադառնում է Երեւան եւ սկսում դասավանդել դպրոցում: Այդ տարի Թիֆլիսում լույս է տեսնում «Ամբոխները խելագարված» հանճարեղ պոեմը:

1921թ. Եղիշե Չարենցն ամուսնանում է Արփենիկ Տեր-Աստվածատրյանի հետ: Վերջինս ծանր հղիության հետեւանքով 1927թ. մահանում է: Կնոջ հիշատակին Չարենցը բազմաթիվ բանաստեղծություններ է գրել: 1931թ. նորից է ամուսնանում: Շատ չանցած կինը` Իզաբելա Նյազովան, նրան դուստր է ծնում, որին Արփենիկ են կոչում, իսկ 1935թ. ծնվում է նրանց 2-րդ դուստրը` Անահիտը:

1936թ. հուլիս-օգոստոս ամիսներին սկսվում են հայ մտավորականության ձերբակալությունները: Եղիշե Չարենցին սեպտեմբերին տնային կալանքի են ենթարկում` մեղադրելով ահաբեկչության եւ ազգայնականության մեջ: Բոլոր գրախանութներից վերացնում են նրա գրքերը, իսկ նորերի հրատարակումը` դադարեցնում: Սկսվում են ճնշումները ընտանիքի հանդեպ:

Որոշ ժամանակ անց հանճարեղ բանաստեղծին ձերբակալում են եւ հակասովետական գործունեություն իրականացնելու շինծու մեղադրանք ներկայացնում: Շատ չանցած՝ 1937թ նոյեմբերի 27-ին, Եղիշե Չարենցն իր մահկանացուն է կնքում երեւանյան բանտերից մեկի հիվանդանոցում: Ըստ պաշտոնական վարկածի՝ դիահերձումը ցույց է տվել, որ մահվան պատճառը չափազանց տկարացած առողջական վիճակն է եղել, ինչի համար հիմք են ծառայել բազմաթիվ հիվանդությունները: Չարենցի վերջին հանգրվանը հայտնի չէ:

Օրգանիզմների փոխադարձ կապը: Կենդանի օրգանիզմների միջեև կան շատ հետաքրքիր, բազմապիսի կապեր: Դրանք պայմանավորում են կենդանի օրգանիզմների սնունդը, ապահովում նրանց բազմացումը և տա­րածումը բնության մեջ, կենդանի օրգանիզմների թվաքանակը: Այդ կա­պերն այդքան էլ պարզ չեն, դրանք կարող են լինել ուղղակի և անուղղակի, միջնորդված:

Գոյության որոշակի միջավայրում մի բույսը կամ կենդանին սովորա­բար փոխազդում է մի քանի այլ բույսերի և տարբեր կենդանիների հետ: Այդ կապերն այնքան կարևոր են, որ մի բույսի կամ կենդանու անհետացումը կարող է անդրադառնալ մյուս բույսի կամ կենդանու վրա:

Կենդանի օրգանիզմների փոխադարձ կապերը հաճախ որոշվում են նաև նրանց միայնակ կամ խմբային կենսակերպով:

Օրգանիզմների հարմարվածությունը շրջակա միջավայրի պայման­ներին: Կենդանի օրգանիզմներր տարածված են կենսոլորտի տարբեր շերտերում՝ ջրում, հողում, օդում: Սակայն նրանցից յուրաքանչյուրր հարմար­ված է իր ապրելու միջավայրին, դրանում կատարվող սեզոնային փոփո­խություններին: Այդ պատճառով նա ունի տարբեր հարմարանքներ:

Չոր պայմաններում ապրող բույսերը ջուր հայթայթում են տարբեր ե­ղանակներով: Մի դեպքում դա մի քանի, նույնիսկ տասնյակ մետր երկարությամբ արմատային համակարգն է, որը հասնում է հողի խորը շերտերին: Այդպիսին է, օրինակ, անապատներում աճող ուղտի փուշը, որի արմատի երկարությունը հասնում է 20 մետրի: Մի այլ դեպքում դա տերևների փոքր մակերևույթն է, դրանց վրա մազմզուկնե­րի զարգացումը: Կան բույսեր, օրինակ՝ կակտուսները, ո­րոնք հյութալի մասերում պաշարում են ջուր:

Ցրտին դիմանալու համար կենդանիները ճարպակալում են, կան այնպիսիները, որոնք ծածկված են փետուրներով կամ բրդով: Կան կենդանի­ներ, որոնք քուն են մտնում: Հողում ապրող շատ կենդանիները կույր են, բայց ունեն սուր հոտառություն. նրանք լավ են տարբերակում հոտերը: Այդ հարմարանքն օգնում է սնունդ գտնել:

Առավել լավ են արտահայտված ջրում ապրելու համար կենդանիների հարմարանքները: Նրանցից շատերն ունեն մարմնի շրջահոսելի ձև, լո­ղակներ և այլն:

Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը նրանց կառուցվածքի և կենսագործունեության առանձնահատկություննե­րի արդյունք է:

Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը հարաբերական է: Միջավայրի պայմանների փոփոխման հետ որոշ հար­մարանքներ կարող են կորցնել իրենց նշանակությունը։ Այդ պատճառով մի միջավայրում հարմարված բույսերը և կենդանիները մի այլ միջավայ­րում կարող են րնկճվել և նույնիսկ մահանալ:

• Текст для чтения
• Повесть «Метель»
  Продолжаем работать над проектом   « Женщины, которые изменили мир»
• Падежи
• Предлоги
• Использование предлогов:

Упражнение 1. Вместо точек поставьте нужную предложно-падежную форму, выражающую объектные отношения.
1. Летом мы любим кататься на велосипеде. (велосипед).
2. Курить вредно для здоровья (здоровье). 3. Мы скучаем по дому, по семье (дом, семья). 4. Я познакомился с Надей  (Надя) по интернету (Интернет). 5. Мои родители хорошо разбираются в живописи (живопись). 6. Дождь стучит по крыше (крыша).
Слова для справок: для, по, в, с, на, через.

Упражнение 2. Вместо точек поставьте нужную предложно-падежную форму, выражающую объектные отношения.
1. Я люблю гулять по осеннему парку (осенний парк). 2. Моё настроение зависит от погоды (погода). 3. Нельзя ссориться перед посторонними людьми (посторонние люди). 4. Расскажите о ваших новых друзьях (ваши новые друзья). 5. Он всегда много работает над новым текстом (новый текст). 6. Я обычно без ошибок (ошибки) решаю задачи по химии (химия).

Слова для справок: без, над, по, от, о, с, перед.

Упражнение 3. Вместо точек поставьте нужную предложно-падежную форму, выражающую объектные отношения.
1. Бабушка волнуется за  внука. 2. Мама передала привет через  моего друга. 3. Я сделал эту работу за брата. 4. Али хорошо подготовился к докладу и выступил перед своей группой. 5. Я боюсь за бабушку: у неё слабое сердце. 6. Мы выпили по стакану кефира и пошли на занятия.
Слова для справок: к, по, за, через, перед, у, на.

Упражнение 4. Вместо точек поставьте нужную предложно-падежную форму, выражающую объектные отношения.
1. Мы стремимся к знаниям (знания). 2. Инженер долго работал над этим проектом (этот проект). 3. Я переписываюсь  с школьными товарищами (школьные товарищи). 4. Вера пошла в магазин (магазин) за хлебом (хлеб). 5. Почему ты пришёл на урок (урок) без учебника  (учебник)? 6. Родители должны лучше смотреть за детьми (дети).
Слова для справок: за, к, со, над, без, в, на.

Упражнение 5. Вместо точек вставьте нужные предложно-падежные формы, выражающие временные отношения.
1. Его не бывает дома с утра (утро) до вечера (вечер). 2. Я приехал в Харьков в августе(август) за неделю до занятий (неделя до занятий). 3. Наш Махмуд всегда повторяет темы по завтраку (завтрак). 4. Мы любим гулять по вечерам (вечерá) в парке. 5. Перед лекциям (лекции) у нас есть перерывы. 6. Мы вошли в кинозал между третьим звонком (третий звонок).

Слова для справок: перед, между, за, с … до, в, по.

Упражнение 6. Вместо точек вставьте нужные предложно-падежные формы, выражающие временные отношения.
1. Учебный год длится с сентября (сентябрь) до мая(май). 2. Перед экзаменом (экзаменом) я зашёл в деканат и взял «хвостовку». 3. Во время первого урока (первый урок) мы повторяли падежи. 4. До войны (война) дедушка и бабушка жили в деревне. 5. Течении  года (год) она жила в Африке. 6. Я жду тебя с часа (час)  до двух (два).

Слова для справок: с … до, в течение, с … по, до, во время, перед.

Упражнение 7. Вместо точек вставьте нужные предложно-падежные формы, выражающие временные отношения.
1. Он пришёл очень поздно, уже под утро (утро). 2. Оля – медсестра и работает не каждый день, а через день (день). 3. Думаю, к маю (май) я напишу курсовую работу. 4. По субботам (субботы) мы ходим на рынок, а к воскресенью (воскресенья) готовим вкусные обеды. 5. Во время сессии (сессия) мы часто ходили в библиотеку. 6. После уроков (уроки) я пойду в парк.
Слова для справок: через, после, перед, по, к, под, во время.

• Составьте предложения с предлогами: перед, через, к, после, до, во время, в течение, с … до, от … до, между, без, о.

Վարժ․3

1. Este hotel tiene una piscina estupenda.
2. Trabaias en una empresa de informática?
3. Este es un restaurante muy bueno.
4. Tengo unos Libros de arte preciosos.
5. Este piso tiene un cuarto de baño muy grande
6. Tengo unos pantalones nuevos.
7. Rosa vive en un chalé adosado.

Վարժ․4

1. El libro está en mi cartera pero no sé dónde están las gafas.
2. En la habitación hay un hombre y una mujer.
3. Cerca de mi casa hay un mercado.
4. La pizarra está en la pared.
5. Los campos de fútbol están al final del parque.
6. Allí está la tienda de fotografía.